The Future of Education: Digitaal Onderwijs

Digitale leermiddelen staan centraal in het onderwijs van de toekomst

Published: augustus 10th, 2022

De maatschappij verandert voortdurend en het onderwijs verandert mee. Dat is volkomen logisch. Onderwijs in de toekomst is digitaler, interactiever en minder plaatsgebonden dan nu. Tenminste, dat is wat op hoofdlijnen gebeurt. Maar kun je je er een concrete voorstelling bij maken? Hoe ziet een lesdag op de basisschool eruit in 2030? En wat is technologisch nu al mogelijk?

Promethean bevindt zich in de voorhoede van onderwijsvernieuwing. Door goed te kijken, maar ook te luisteren naar onderwijzers, ontwikkelt Promethean oplossingen voor digitaal onderwijs die lesgeven makkelijker en leuker maken. De mogelijkheden om informatie te ontgrendelen en over te dragen zijn tegenwoordig eindeloos. Het enige dat je nodig hebt is het juiste gereedschap. Zo open je de wereld voor leerlingen, zoals nooit eerder mogelijk was. 

De toekomst van ons onderwijs in jouw handen

Je weet als geen ander dat het een van de leukste beroepen is die er zijn: leerkracht. Midden in dat krachtenveld van een veranderende maatschappij, nieuwe technologische mogelijkheden en een andere belevingswereld bij leerlingen, bevind jij je. Als leerkracht is het aan jou om het onderwijs van de toekomst vorm te geven. Je leest hier over hoe digitale transformatie onderwijs kan veranderen. Maar degenen die het onderwijs écht veranderen zijn jij en je leerlingen.

Promethean reikt onderwijzers, leerlingen en organisaties de hulpmiddelen aan voor het onderwijs van de toekomst. Toolboxen waarmee bijna alles kan. Dingen die je je al kunt voorstellen en dingen die je je nog niet voorstelt. Om je voorstellingsvermogen een beetje te helpen, vind je bij Promethean tal van online hulpmiddelen die je helpen onderwijs in de toekomst vorm te geven.

Gebruik vooral je eigen voorstellingsvermogen en de feedback van je leerlingen. Ideeën vind je hier volop, maar de waardevolste input krijg je van leerlingen zelf. Gebruik de technologie van Promethean om the future of education van iets abstracts tot iets concreets te maken. Dat hoeft niets groots te zijn, want kleine veranderingen kunnen al grote impact hebben als je het genoeg tijd geeft.

Geef jezelf als onderwijzer de opdracht om altijd up-to-date te zijn over nieuwe mogelijkheden, leermiddelen en lesvormen. Je hoeft ze niet allemaal te gebruiken, maar je wil natuurlijk wel weten welke mogelijkheden er zijn. Verdiep jezelf actief in wat mogelijk is en probeer af en toe iets nieuws uit. Zo verleer je zelf het leren ook niet. 

Hybride leren

Wie in de toekomst onderwijs volgt, doet dat steeds vaker hybride. Wat is dat ook alweer? Hybride leren is een mix van het traditionele fysieke onderwijs op locatie en het onderwijs op afstand. Dus onderwijs in een klaslokaal of lesruimte, samen met de docent en andere leerlingen. Daarnaast bestaat het uit onderwijs op afstand. Dat kan zijn via een videoverbinding, met een docent die live lesgeeft aan meerdere leerlingen. Eigenlijk nog steeds best traditioneel, maar dan via een scherm en videoverbinding. Maar het kan ook gaan om het volgen van een opgenomen les of instructie, zowel met video als alleen geluid. Hybride onderwijs mengt deze vormen van onderwijs en schept zo veel nieuwe mogelijkheden.

Wie een beetje sceptisch is aangelegd, zou wellicht kunnen denken: ‘is dat nou wel zo verstandig?’. Toch sluit hybride leren, indien goed ingericht, goed aan op de leerbehoefte van kinderen, jongeren en ook volwassenen. Natuurlijk is direct sociaal contact een belangrijk onderdeel van onderwijs. Daarom bevat hybride onderwijs ook altijd het klassikale element. Goed onderwijs bestaat ook uit directe interactie tussen leerkracht en leerling en tussen leerlingen onderling. De kracht van hybride zit ‘m juist in én-én.

En misschien wel de grootste kracht van hybride onderwijs: de schaalbaarheid en reproduceerbaarheid. In een fysiek lokaal ben je als leraar gebonden aan vier muren en iedereen die daarbinnen past. Dat is ideaal voor lesvormen die directe interactie vragen. Zo geef je, bij een kleine groep leerlingen, iedereen een beetje individuele aandacht en ben je direct beschikbaar voor vragen. Dat is echter niet bij alle lesvormen noodzakelijk. Door je les digitaal aan te bieden – of zelfs op te nemen – is jouw les niet meer gebonden aan plaats en tijd. Sommige directe vragen zijn ook niet meer nodig. Je leerlingen kunnen je instructie zo vaak terugkijken als nodig is.

Is het klaslokaal van de toekomst leeg?

Nieuwe onderwijsvormen

De toekomst van onderwijs ligt zeker niet alleen besloten in nieuwe technische mogelijkheden. Het Internet of Things, voortschrijdende digitalisering en tal van andere nieuwe mogelijkheden, veranderen het onderwijs ingrijpend. Maar aan de basis staat menselijk interactie. Dat lijkt misschien iets onveranderlijks, maar ook daar vinden ontwikkelingen plaats. Er komen steeds nieuwe vormen van lesgeven, met als belangrijkste inzicht dat slechts op één manier leren niet de beste manier is om nieuwe informatie op te nemen. Het gebruik van verschillende vormen van onderwijs naast elkaar, heet blended leren.

Heb je bijvoorbeeld al eens van de flipped classroom gehoord? Dat is een vorm van blended leren, waarbij de leerling eerst – zonder al te veel begeleiding – de stof leert en deze daarna presenteert. Een krachtige vorm van leren, omdat het leerproces niet beperkt is tot het passief verwerken van informatie maar leerlingen actief met gevonden informatie werken.

Traditioneel neemt een leerling urenlang informatie in zich op tijdens een lesdag. Natuurlijk gebruik je daarbij steeds vaker interactieve middelen en visuele ondersteuning, maar het blijft veelal passief. Door het klaslokaal, bij wijze van spreken om te draaien, ontstaat een hele nieuwe dynamiek met een hele nieuwe motivatie. De flipped classroom is erg geschikt in combinatie met projectmatig leren. De leerlingen, meestal in groepen, doen hun eigen onderzoek naar een onderwerp en presenteren hun bevindingen aan de rest. 

Basisonderwijs vs. voortgezet onderwijs

Wie lesgeeft aan jongeren en kinderen weet als geen ander hoe groot de verscheidenheid is binnen deze groep. Het vermogen van kinderen om te leren is enorm, maar tegelijk aan grote verandering onderhevig. Ook is het voor veel kinderen lastig om hun aandacht langere tijd op één onderwerp te richten. 

The future of education: basisonderwijs

Als onderwijzer weet je dat kinderen en jongeren in een totaal andere (digitalere) wereld opgroeien dan je zelf deed. Dat zie je dagelijks. Dat biedt zelfs bij jonge kinderen al unieke mogelijkheden voor nieuw onderwijs. Promethean ziet ook hoe een digitale leeromgeving basisonderwijs verandert. Juist omdat je met digitaal onderwijs veel beter de leerbehoefte van jonge kinderen beantwoordt. Zij leren niet primair door gesproken of geschreven taal, maar juist nog met al hun zintuigen. Met een digitaal schoolbord met touchscreen en volop mogelijkheden om informatie visueel te maken, krijgt het onderwijs van de toekomst pas echt vorm.

The future of education: voortgezet onderwijs

Dat digitaal onderwijs basisschool en voortgezet onderwijs ingrijpend verandert, is zeker. Al gebeurt dat op verschillende manieren. Waar digitaal onderwijs basisschool lessen beter op de behoefte van leerlingen laat aansluiten, komen de mogelijkheden tot interactie in het voortgezet onderwijs volledig tot hun recht. Leerlingen in het voortgezet onderwijs kunnen veel meer ‘gereedschappen’ uit de digitale toolbox gebruiken. Met name als het gaat om interactie en samenwerking. Ook liggen hier de mogelijkheden voor hybride onderwijs.

De toekomst van het voortgezet onderwijs bestaat er zonder twijfel uit dat leerlingen, elk met een eigen tablet en smartphone, actief naar informatie zoeken. Als onderwijzer faciliteer je ze daarbij, onder meer door ze daar de juiste vaardigheden voor te geven. Alle informatie is tenslotte online beschikbaar, waardoor juist kritische evaluatie en het scheiden van hoofd- en bijzaken cruciaal zijn. Als onderwijzer van de toekomst leer leerlingen steeds minder feiten en steeds meer leervaardigheden. Daarvan hebben ze de rest van hun leven profijt, want leren stopt nooit. 

Wat is de rol van het digitale schoolbord?

Het belangrijkste is dat een digitaal schoolbord niet duwt in de richting van een bepaalde onderwijsvorm. Alle ontwikkelingen en mogelijkheden ten spijt, het is de leerkracht die de regie heeft over deles. Deze weet het beste wat de leerbehoefte van leerlingen zijn en in welke vorm dat het beste kan. Leermiddelen, zoals een digitaal schoolbord, zijn daar ondersteunend aan. Promethean ontwikkelt dan ook digitale schoolborden en software die bij vrijwel elke vorm van onderwijs nuttig is. Zo is het digitale schoolbord in de klas niet de aankondiger van een onvermijdelijke toekomst, maar de toolbox die het werk van de leerkracht nóg leuker maakt.

Net als het schoolbord vroeger, staat ook je digitale schoolbord straks centraal in je les. Misschien niet altijd meer in een fysiek lokaal, maar dan nog steeds in je virtuele lesruimte. Hieromheen organiseer je beeld, geluid en tekst. De start van je les en het einde ervan. En wanneer dat is, ligt natuurlijk ook niet vast. Want elk Promethean ActivPanel wordt geleverd met een uit knop. Ook in het onderwijs van de toekomst druk je die soms in en mag de klas buitenspelen.

Wil je de toekomst van het (digitaal) onderwijs zelf ervaren? Vraag dan nu vrijblijvend een demo aan bij Promethean.