Acht tips voor optimaal klassenmanagement met moderne tools

Klassenmanagement lager onderwijs en hoger onderwijs wordt makkelijker

Published: december 20th, 2022

De moderne leraar heeft een modern – en indrukwekkend – arsenaal van technische hulpmiddelen ter beschikking. Al die mogelijkheden zijn mooi, maar kunnen je ook laten duizelen. Welke moet je gebruiken? En hoe voorkom je dat je focus legt op technische zaken, waardoor de inhoud van je les naar de achtergrond verdwijnt? Het mooie van een hulpmiddel als een digibord is dat het je niet alleen inhoudelijk ondersteunt. Ook bij klassenmanagement is een digibord een waardevolle toevoeging. We laten het zien.

Als leraar heb je in de hand wat er in de klas gebeurt, geef je opdrachten en beoordeel je resultaten. Opdrachten die je van kaders voorziet, bijvoorbeeld door een bepaalde werkvorm of deadline. Dat is natuurlijk allemaal slechts theorie, zoals elke leraar kan beamen. Natuurlijk heb je niet alles in de hand. Tegelijk is het ook niet zinvol om de mogelijkheden van techniek te negeren. In het bijzonder: klasmanagement tools. Dat zijn (technische) tools die het een leraar niet alleen makkelijker maken, maar de les ook veel leuker en interactiever kunnen maken. Klassenmanagement voorbeelden hierbij zijn een timer op een digibord of de mogelijkheid voor leerlingen of groepjes om hun resultaten direct te delen door middel van een digitale collage.

Wat is klassenmanagement?

Klassenmanagement is alles dat te maken heeft met de organisatie van je les. Als leraar geef je in je eentje de les vorm van soms wel 20 of 30 leerlingen of studenten. Dat vraagt organisatie en kaders van jou, zodat je iedereen optimaal verder helpt. Klassenmanagement bestaat uit lesmethoden, werkvormen, instructies en de relatie tussen leraar en leerling/student. Daarmee is het vooral een vaardigheid van de docent. Als docent sta je daarin niet alleen. Met zowel hardware als software maakt Promethean je werk leuker. Inclusief het organiseren en vormgeven van lessen. Met onze klassenmanagement tools helpen we je graag op weg. Daarom hier wat tips.

1. Je digibord is een hulpmiddel

Het is maar al te verleidelijk om je hele manier van lesgeven – en de organisatie van je les – op zijn kop te zetten met een digibord. En, eerlijk is eerlijk, het kan ook echt en biedt fantastische mogelijkheden. Maar uiteindelijk is ook een digibord met toegang tot de hele wereld een verlengstuk van een leraar die het ritme van de les bepaalt met eigen kennis en ervaring. Laat de mogelijkheden je vooral niet intimideren, maar laat het een verlengstuk zijn van je eigen ideeën. Er is niets mis mee om jouw lessen niet radicaal te veranderen wanneer je beschikt over de mogelijkheden die een digibord je biedt. Verandering werkt altijd het beste wanneer dat geleidelijk gebeurt.

2. Er kan veel, maar niet alles hoeft

Kies welbewust hoe je jouw digibord gebruikt. Ook als leraar is je aandachtsspanne niet eindeloos. Ook als je niet meteen je lessen radicaal verandert, voel je je misschien verplicht om je grondig in alle mogelijkheden van je digibord te verdiepen. Software als Promethean ActivInspire reikt je niet alleen de mogelijkheid aan om je lessen te veranderen, maar ook om geen enkele les op een andere te laten lijken. Altijd weer iets nieuws. Dat lijkt misschien leuk, maar denk ook aan je eigen beperkingen. Kies in plaats daarvan enkele alternatieve lesvormen die het digibord ondersteunt en perfectioneer die tot je er helemaal tevreden mee bent. Zo hou je het ook leuk voor jezelf.

3. Rust is de basis

Een digibord in de klas maakt tal van flexibele werkvormen mogelijk. Er is veel meer maatwerk mogelijk. Zo kunnen leerlingen groepjes vormen, die elk aan een ander deel van een grotere opdracht werken. Zelfs verschillende klassen kunnen zo samenwerken, zonder dat zij in dezelfde ruimte zijn. Deze mogelijkheden om verschillende lesinhoud per groep, of zelfs per leerling aan te bieden, maken lessen leuker. Maar begin altijd bij de basis. Er is niets mis met de klassieke, klassikale vorm van lesgeven. Zorg voor rust en een heldere start van elke les. Ga bijvoorbeeld uit van vaste zitplaatsen, óók als er in groepen gewerkt wordt. Dat brengt de rust die voor elk onderwijs nodig is.

4. Pak de aandacht met beeld

Op het klassieke schoolbord staat tekst centraal. Logisch, want schrijven is niet alleen een belangrijke vaardigheid, maar ook de beste manier om met een krijtbord informatie over te brengen. Jouw digibord heeft echter veel meer mogelijkheden. Als docent ben je nog steeds het middelpunt van de les en vraag je wanneer nodig de aandacht. Daarbij kun je een digibord goed gebruiken. Een sprekend beeld pakt de aandacht en brengt informatie in sommige gevallen ook veel beter over. Maak beeld – een foto of een filmpje (van YouTube) – het middelpunt van een klassikaal moment en zie dat de aandacht zich direct op jou en je scherm richt. 

5. Keer het om!

Het flipped classroom principe is met name in het hoger onderwijs populair, als onderdeel van het eveneens populaire blended learning. Als je je bezighoudt met klassenmanagement in de basisschool, lijkt dat wellicht minder relevant, maar juist het digibord geeft je nieuwe mogelijkheden. Een van de mogelijkheden die een digibord biedt is het eenvoudig en direct digitaal delen van content. Zo deel je niet alleen real-time lesstof in de klas, maar kun je leerlingen ook dingen laten voorbereiden. ClassFlow van Promethean helpt je hierbij. Vraag je leerlingen bijvoorbeeld een YouTube-filmpje of vlog te kijken. Tijdens de les is het digibord dan weer de ideale presentatietool om indrukken en ervaringen te delen. Zonde om dat alleen voor jezelf te houden.

6. Bereid je goed voor

Veel leraren kennen alle stof van binnen en buiten, maar struikelen soms over techniek. Vaak is hulp dan nooit ver weg, maar het stoort toch wel een beetje. Met een goede voorbereiding voorkom je deze afleiding. Een ActivPanel of ActivBoard Touch van Promethean is daarvoor heel gebruiksvriendelijk ingericht, met volop aandacht voor details die afleiding tijdens de les tot een minimum beperken. Zo zet je verschillende content eenvoudig klaar in tabbladen of apps, zodat je met een enkele druk de juiste inhoud tevoorschijn haalt. Ideaal, want dat voorkomt dat je eerst nog moet Googelen naar dat ene filmpje of die ene map met die afbeelding die je niet kan vinden. 

7. Geef het initiatief weg, waar het kan

Natuurlijk is de klas van jou en bepaal jij het tempo en de inhoud van de les. Ook kent elke leraar het spanningsveld tussen theorie en praktijk. Er is niet altijd concentratie bij elke leerling en soms ben je drukker met de aandacht van de leerlingen behouden dan met de inhoud van de stof. Ook dat is klassenmanagement. Omdat je nu een veelzijdige presentatietool hebt, heb je veel meer flexibiliteit. Kies ervoor om leerlingen die verdieping zoeken of het lastig vinden om hun concentratie vast te houden, zelf aan de slag te laten gaan. Met verdieping, een presentatie voor de klas of stof die beter aansluit bij hun eigen interesse. Waar je vertrouwen geeft, krijg je waardering terug. 

8. Vraag je collega’s om hulp

Met een tool als het digibord centraal en toegang tot de meningen en tips van iedereen op de hele wereld, zou je bijna de mensen vergeten met kennis en ervaring die jou waarschijnlijk het meeste helpt. Met zijn vele interactiemogelijkheden is een digibord een blanco canvas, waar je je les op talloze manieren omheen kan organiseren. Vergeet daarom niet aan andere leraren te vragen hoe zij omgaan met een bepaald klassenmanagement vraagstuk.

Jouw Promethean digibord heeft niet alleen de potentie om je les inhoudelijk te transformeren. Ook je hele omgang met de klas, hoe je communiceert, welke rol leerlingen zelf hebben in de les, verander je met een digibord. Tenminste, wanneer en zoveel als je wil. Werk daarbij altijd vanuit de inhoud van je les. Als je jouw lessen zó leuk en veelzijdig maakt als mogelijk is met een digibord, dan is klassenmanagement zo vanzelfsprekend dat je er amper nog bewust over nadenkt.

Wil je dat zelf ervaren of wil je voorbeelden van leraren die hun digibord gebruiken voor klasmanagement? We laten je graag zien wat mogelijk is tijdens een demo.